Mỗi năm, hàng triệu người trên thế giới mắc bệnh cúm, một căn bệnh truyền nhiễm phổ biến do virus cúm gây ra. Cúm không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe cá nhân mà còn có thể bùng phát thành dịch, đặc biệt vào mùa lạnh. Dù phần lớn các trường hợp cúm có thể tự khỏi sau vài ngày, nhưng đối với trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có bệnh lý nền, cúm có thể gây ra biến chứng nguy hiểm. Vậy bệnh cúm là gì? Triệu chứng ra sao? Và làm thế nào để phòng tránh bệnh cúm mùa này? Hãy cùng Fahasa tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Bệnh cúm là gì?
Bệnh cúm là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm (Influenza virus) gây ra. Virus này có thể lây lan nhanh chóng từ người sang người thông qua đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với các bề mặt có chứa virus. Cúm thường xuất hiện theo mùa, đặc biệt vào thời điểm giao mùa hoặc mùa đông, khi thời tiết thay đổi và hệ miễn dịch con người dễ bị suy giảm.
Có ba loại virus cúm chính gây bệnh ở người, bao gồm:
- Cúm A: Chủng virus phổ biến nhất, có thể gây ra các đợt dịch lớn. Một số biến thể của cúm A như H1N1, H3N2 có khả năng lây lan mạnh.
- Cúm B: Gây bệnh nhẹ hơn cúm A và thường không dẫn đến đại dịch nhưng vẫn có thể gây bùng phát dịch theo mùa.
- Cúm C: Ít phổ biến và thường chỉ gây bệnh nhẹ, không tạo thành dịch lớn.
Triệu chứng của bệnh cúm
Triệu chứng của cúm thường xuất hiện nhanh chóng sau khi nhiễm virus, thường từ 1-4 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Sốt cao (thường từ 38-40 độ C), có thể kèm theo ớn lạnh.
- Đau đầu, mệt mỏi và cảm giác kiệt sức.
- Ho khan, đau rát họng, có thể kèm theo khàn tiếng.
- Nghẹt mũi, chảy nước mũi giống như cảm lạnh.
- Đau nhức cơ bắp, đau lưng và khớp.
- Chán ăn, buồn nôn, nôn hoặc tiêu chảy (thường gặp hơn ở trẻ em).
Ở những người có hệ miễn dịch suy yếu, người cao tuổi, trẻ em và phụ nữ mang thai, cúm có thể gây ra biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm phế quản, suy hô hấp hoặc làm trầm trọng thêm các bệnh nền sẵn có như hen suyễn, tiểu đường hoặc bệnh tim mạch.
Phân biệt cúm và cảm lạnh
Tiêu chí |
Bệnh Cúm (Influenza) | Cảm lạnh |
Nguyên nhân | Do virus cúm (Influenza A, B, C) |
Thường do rhinovirus, coronavirus hoặc adenovirus gây ra |
Mức độ nghiêm trọng |
Thường nghiêm trọng hơn, có thể gây biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm phế quản |
Nhẹ hơn, ít gây biến chứng |
Khởi phát triệu chứng |
Đột ngột, diễn biến nhanh chóng |
Xuất hiện từ từ, diễn biến chậm |
Sốt |
Sốt cao (trên 38 độ), kéo dài 3-5 ngày) |
Hiếm khi sốt hoặc có nhưng sốt nhẹ |
Đau nhức cơ thể |
Rõ rệt, gây mệt mỏi, đau nhức toàn thân |
Nhẹ hoặc không có |
Ho |
Ho khan, ho dai dẳng, có thể kéo dài sau khi hết bệnh |
Ho nhẹ và nghẹt mũi |
Đau họng |
Có thể đau họng nhưng không đặc trưng |
Thường xuyên |
Nghẹt mũi, sổ mũi |
Thỉnh thoảng |
Phổ biến, kèm theo hắt hơi |
Mệt mỏi, kiệt sức |
Rất mệt mỏi, có thể kéo dài nhiều ngày |
Mệt nhẹ, không ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hằng ngày |
Cần làm gì để phòng bệnh cúm mùa này?
Phòng bệnh cúm là điều quan trọng để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng. Dưới đây là những biện pháp hiệu quả giúp giảm nguy cơ lây nhiễm cúm:
1. Tiêm phòng cúm hàng năm
Tiêm vắc-xin cúm là cách phòng ngừa hiệu quả nhất, giúp cơ thể tạo miễn dịch chống lại các chủng virus cúm phổ biến. Các chuyên gia y tế khuyến cáo nên tiêm phòng cúm mỗi năm, đặc biệt là nhóm có nguy cơ cao như trẻ nhỏ, người già, phụ nữ mang thai và những người mắc bệnh mãn tính.
2. Giữ vệ sinh cá nhân
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn tay chứa cồn.
- Tránh chạm tay vào mắt, mũi, miệng khi chưa rửa tay để hạn chế nguy cơ nhiễm virus.
- Sử dụng khẩu trang khi đến nơi công cộng hoặc khi tiếp xúc với người có dấu hiệu cúm.
3. Giữ môi trường sống sạch sẽ
- Vệ sinh nhà cửa, lau chùi các bề mặt tiếp xúc thường xuyên như tay nắm cửa, bàn phím, điện thoại bằng dung dịch khử trùng.
- Đảm bảo không gian sống thông thoáng, tránh ở trong môi trường quá khô hoặc quá ẩm để hạn chế sự phát triển của virus.
4. Duy trì lối sống lành mạnh
- Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, D, kẽm và protein để tăng cường hệ miễn dịch.
- Uống đủ nước để duy trì độ ẩm cho niêm mạc đường hô hấp.
- Ngủ đủ giấc và giữ tinh thần thoải mái để cơ thể có khả năng chống lại virus.
- Tập thể dục thường xuyên để cải thiện sức đề kháng.
5. Hạn chế tiếp xúc với người bệnh
- Tránh tiếp xúc gần với người bị cúm, đặc biệt là trong giai đoạn virus có khả năng lây lan mạnh nhất (từ 1 ngày trước khi triệu chứng xuất hiện đến khoảng 5-7 ngày sau đó).
- Nếu có triệu chứng cúm, hãy nghỉ ngơi tại nhà, tránh đến nơi đông người và che miệng khi ho hoặc hắt hơi.
Một số cuốn sách về sức khỏe để phòng bệnh cúm
1. Thức Ăn: Phòng Và Trị Bệnh – Lê Minh
Cuốn sách này mang đến những kiến thức hữu ích về dinh dưỡng và cách lựa chọn thực phẩm để tăng cường sức khỏe, giúp cơ thể chống lại bệnh tật, trong đó có bệnh cúm. Bạn sẽ khám phá được những loại thực phẩm giúp nâng cao hệ miễn dịch, giảm nguy cơ nhiễm virus và hỗ trợ hồi phục nhanh chóng khi bị bệnh. Đây là cẩm nang hữu ích cho những ai quan tâm đến việc sử dụng thực phẩm như một phương thuốc tự nhiên để phòng và trị bệnh.
2. Bí Quyết Pha Chế Sinh Tố & Nước Ép Trái Cây – First News
Bổ sung vitamin và khoáng chất từ trái cây và rau củ là một trong những cách đơn giản nhưng hiệu quả để tăng cường hệ miễn dịch, giúp bạn phòng tránh bệnh cúm. Cuốn sách này cung cấp nhiều công thức pha chế sinh tố và nước ép bổ dưỡng, giúp bạn tận dụng tối đa lợi ích của thiên nhiên để tăng cường sức khỏe. Nếu bạn đang tìm kiếm một phương pháp đơn giản, ngon miệng và dễ thực hiện để bảo vệ cơ thể khỏi virus cúm, thì đây là lựa chọn lý tưởng.
3. 80 Công Thức Làm Nước Ép Và Sinh Tố – Tường Vân
Cuốn sách này mang đến 80 công thức nước ép và sinh tố giúp bổ sung dinh dưỡng và hỗ trợ hệ miễn dịch. Một số công thức trong sách được thiết kế đặc biệt để tăng cường đề kháng, giúp cơ thể chống lại bệnh cúm hiệu quả hơn. Với nguyên liệu dễ tìm và hướng dẫn chi tiết, bạn có thể tự tay pha chế những ly nước ép không chỉ thơm ngon mà còn là một lớp bảo vệ tự nhiên cho sức khỏe.
4. Nâng Cao Hệ Miễn Dịch – Thùy Hương
Hệ miễn dịch khỏe mạnh là chìa khóa để bảo vệ cơ thể khỏi bệnh cúm và nhiều bệnh truyền nhiễm khác. Cuốn sách này sẽ giúp bạn hiểu rõ về cơ chế hoạt động của hệ miễn dịch và cách tăng cường sức đề kháng thông qua chế độ ăn uống, lối sống và thói quen sinh hoạt. Đây là tài liệu hữu ích cho bất kỳ ai muốn cải thiện sức khỏe từ bên trong, giúp cơ thể đủ mạnh để đối phó với các mầm bệnh.
5. Cơ Thể Tự Chữa Lành: Thanh Lọc Để Phục Hồi – Anthony William
Cuốn sách này giúp bạn khám phá sức mạnh tự chữa lành của cơ thể thông qua quá trình thanh lọc và tái tạo. Khi cơ thể được loại bỏ độc tố và được cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết, hệ miễn dịch sẽ hoạt động hiệu quả hơn, giúp bạn giảm nguy cơ mắc các bệnh như cúm. Nếu bạn đang tìm kiếm một phương pháp chăm sóc sức khỏe toàn diện, giúp cơ thể luôn trong trạng thái tốt nhất để chống lại virus và vi khuẩn, thì cuốn sách này rất đáng để đọc.
6. Cẩm Nang Hướng Dẫn Thải Độc Và Chế Độ Ăn Uống Lành Mạnh – Trần Bích Hà, Nguyễn Hải
Cuốn sách này hướng dẫn bạn cách thải độc cơ thể và xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh để duy trì sức khỏe tối ưu. Một cơ thể ít độc tố, kết hợp với chế độ dinh dưỡng hợp lý, sẽ giúp hệ miễn dịch hoạt động mạnh mẽ hơn, từ đó ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh cúm và nhiều bệnh khác. Nếu bạn muốn tìm hiểu cách phòng bệnh từ gốc rễ bằng việc điều chỉnh chế độ ăn và thói quen sinh hoạt, thì đây là cuốn sách không thể bỏ qua.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Hầu hết các trường hợp cúm có thể tự khỏi sau 7-10 ngày nếu được nghỉ ngơi và chăm sóc hợp lý. Tuy nhiên, bạn nên đi khám ngay nếu gặp các triệu chứng nghiêm trọng như:
- Sốt cao liên tục không giảm dù đã uống thuốc hạ sốt.
- Khó thở, tức ngực hoặc đau ngực.
- Mệt mỏi quá mức, lơ mơ, chóng mặt kéo dài.
- Đau tai, ho kéo dài kèm theo đờm đặc màu xanh hoặc vàng (có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng thứ phát như viêm phổi hoặc viêm xoang).
- Ở trẻ nhỏ: khó thở, da tím tái, bỏ bú hoặc co giật.
Kết luận
Bệnh cúm là một căn bệnh phổ biến nhưng có thể phòng ngừa hiệu quả nếu có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Tiêm phòng cúm, giữ vệ sinh cá nhân, duy trì lối sống lành mạnh và hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh là những biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe trong mùa cúm. Nếu có triệu chứng nặng, hãy tìm đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Hãy chủ động bảo vệ bản thân và gia đình khỏi bệnh cúm mùa này!